ДОСВІД ФАХОВОЇ ПІДГОТОВКИ ФАРМАЦЕВТІВ США ДО ОРГАНІЗАЦІЙНО-УПРАВЛІНСЬКОЇ ДІЯЛЬНОСТІ В ГАЛУЗІ

Автор(и)

  • N. Sholoiko

DOI:

https://doi.org/10.33989/2519-8254.2022.11.275573

Ключові слова:

фахова підготовка, методологія ефективного управління, майбутні фармацевти, організаційно-управлінська культура, фармацевтичний менеджмент

Анотація

У дослідженні проаналізовано комплекс джерел зарубіжного досвіду підготовки фахівців фармації, котрими визначено, що працівники фармацевтичної галузі зобов’язані мати менеджмент-організаційні навички керування персоналом та виробництвом, реалізацією лікарських засобів у широкому розумінні цього поняття та залежно від галузевої специфіки. Американські вчені особливої уваги надають формуванню в фармацевтів милосердя та здатності до максимального поліпшення безпеки пацієнтів (Е. Скотт); зосереджують увагу на необхідності морального виховання у фармацевтичних навчальних закладах (Д. Латиф); розвиток якостей культури фармацевтичних працівників вбачають у здатності до сервісно-орієнтованого партнерства, при цьому важливим вважаючи розвиток комунікативних якостей, тактовності, доброзичливості стосовно клієнтів аптеки (Д. Родіз). Викладачами-практиками США підтримано позицію щодо формування професійної культури, її деонтологічного складника у процесі викладання дисциплін «Фармацевтичний закон та етика», «Особиста опіка та елементарна медицина», «Фармацевтичний менеджмент» тощо. З’ясовано, що наявні освітні програми фармацевтичних факультетів США глибоко зорієнтовано на здобуття майбутніми фахівцями організаторських та адміністративних навичок; це уможливлює швидке перекваліфікування та реагування на динамічні зміни ринкових обставин. Акцентовано на необхідності додаткової післядипломної освіти, якій передують офіційні ступеневі програми для американських менеджерів-фармацевтів.

Встановлено, що в навчальних планах підготовки фахівців фармації США існують дисципліни: фармацевтичний менеджмент, етика фармацевтичної діяльності, міжособистісні комунікації фахівців охорони здоров’я, фармацевтичне законодавство, економіка; при опануванні фахом професійного практичного менеджменту (Professional Practice Management) передбачено вивчення фінансового менеджменту, фармакоекономіки, стратегій стримування вартості, управління трудовими ресурсами та вибір спеціалізації за одним із напрямів фармацевтичного менеджменту (громадська фармація, підприємництво, дослідження виробництва ліків, управління фармацевтичним забезпеченням), що дає підстави робити висновок про увагу до формування організаційно-управлінської культури фармацевтів.

У перспективі дослідницької діяльності з проблеми окреслено конкретизацію теоретичних підвалин і методичних аспектів упровадження американського досвіду підготовки фахівців фармації.

Посилання

Accreditation Council for Pharmacy Education, Accreditation Standards and Guidelines for the Professional Program in Pharmacy Leading to the Doctor of Pharmacy Degree. (2011). Chicago: Accreditation Council for Pharmacy Education.

Artemenko, A. P. (2016, September). Sotsialno-filosofskyi analiz transformatsii systemy osvity v Ukraini [Socio-philosophical analysis of the transformation of the education system in Ukraine]. In Farmatsiia XXI st.: tendentsii ta perspektyvy: Proceedings of the VIII Congress of Pharmacists of Ukraine (Vol. 2, p. 322.). Kharkiv: NFaU [in Ukrainian].

Bibik, N. M., Yermakov, T. H., & Ovcharuk, O. V. (2005). Kompetentnisna osvita – vid teorii do praktyky [Competence education – from theory to practice]. Kyiv: Pleiada, 2005 [in Ukrainian].

Boichuk, T. D. (2006). Modeliuvannia profesiinoi pidhotovky studentiv farmatsevtychnoho koledzhu [Modeling of professional training of students of pharmaceutical college]. Problems of pedagogical technologies, 2/4, 198-207 [in Ukrainian].

Boichuk, T. D. (2007). Pidhotovka bakalavriv u koledzhi yak faktor hotovnosti yikh do profesiinoi diialnosti [Preparation of bachelors in college as a factor of their readiness for professional activity]. Osvita: tekhnikumy, koledzhi, 4, 186-196 [in Ukrainian].

Good pharmacy practice (GPP) in community and hospital pharmacy settings. (1996). Geneva: World Health Organization. Retrieved from https://apps.who.int/iris/handle/10665/63097

Grissinger, M. C., Globus, N. J., & Fricker, M. P. Jr. (2003). The Role of Managed Care Pharmacy in Reducing Medication Errors Matthew. Journal of managed care & specialty pharmacy, 9(1), 17-21. doi: 10.18553/jmcp.2003.9.1.62.

Harralson, A. F. (2003). Financial, Personnel, and Curricular Characteristics of Advanced Practice Experience Programs. American Journal of Pharmaceutical Education, 67, 112-125.

Hovorukha, M. O. (2013). Model pidhotovky pratsivnykiv dlia farmatsevtychnoho sektoru u SShA: skladova menedzhmentu [A model of employee training for the pharmaceutical sector in the United States: a management component]. Pivdennoukrainskyi medychnyi naukovyi zhurnal [South Ukrainian medical scientific journal], 14, 36-39 [in Ukrainian].

Karamyshev, D. V., & Fedan, N. M. (2011). Mekhanizmy formuvannia systemy profesiinoi pidhotovky kerivnykh kadriv haluzi okhorony zdorov’ia v Ukraini [Mechanisms of formation of the system of professional training of managerial personnel in the field of health care in Ukraine]. Teoriia ta praktyka derzhavnoho upravlinnia, 3, 380-387 [in Ukrainian].

Latif, D. A. (2009). The influence of pharmacy education on students` moral development at a school of pharmacy in the USA. International Journal of Pharmacy Practice, 17, 359-363.

Medical College of Wisconsin. (2016). Retrieved from http://www.mcw.edu/Pharmacy-School/Prospective-Students /Prereguisites.htm

Medical University of South Carolina. (2022). Retrieved from http://academicdepartments.musc.edu/esl/bulletin/pharmacy/pharmD /curriculum.htm

Montgomery, A. (2009). Counselling in Swedish Community Pharmacies: Understanding the Process of a Pharmaceutical Care Service. (PhD diss.). Uppsala: Acta Universitatis Upsaliensis.

Ponomarenko, M. S., Babskyi, A. A., & Krasnianska T. M. (2007). Etychna deklaratsiia – standart povedinky medpredstavnyka, provizora-konsultanta v informatsiino-dovidkovii ta reklamnii diialnosti pry prosuvanni likiv na farmatsevtychnomu rynku Ukrainy [Ethical declaration – the standard of behavior of a medical representative, pharmacist-consultant in informational, reference and advertising activities when promoting drugs on the pharmaceutical market of Ukraine]. Farmatsevtychnyi zhurnal, 5, 35-42 [in Ukrainian].

Rodis, J. L., Ulbrich Timothy R., & Jennings, B. T. (2015). Students as catalysts to increase community pharmacy-led direct patient care services. Jour al of the American Pharmacists Association, 55, 642-648. Retrieved from http://www.jaha.org/article/S1544-3191(16)30009-7/pdf

Scott, E. (2009). Providing maximal patient care, improving patient safety: Being good isn’t always good enough. Journal of the American Pharmacists Association, 49(4), 489-491. doi: 10.1331/JAPhA.2008.09527.

Zaporozhan, V. M. (2008). Shliakh do nooetyky [The way to nooetics]. Odesa: Odes. derzh. med. un-t [in Ukrainian].

##submission.downloads##

Опубліковано

2022-12-29

Номер

Розділ

ПРОБЛЕМИ, НАДБАННЯ І ПЕРСПЕКТИВИ ВІТЧИЗНЯНОЇ ТА ЗАРУБІЖНОЇ ПРОФЕСІЙНОЇ ОСВІТИ